وزارت علوم، تحقیقات و فناوری­

دانشگاه علوم و فنون مازندران

پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع

گرایش سیستم های اقتصادی اجتماعی

عنوان:

ارائه مدل ریاضی برای تخصیص فضای قفسه کالا در محیط فازی

اساتید راهنما :

دکتر ایرج مهدوی

دکتر بابک شیرازی

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………….. 1

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-1. تعریف مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2. فرضیات مسئله ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3

1-3. روش حل مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3

1-4. اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………… 3

1-5. ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-6. جنبه های نوآوری تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 5

1-7. پیکربندی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

فصل دوم: ادبیات و پیشینه ی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………… 6

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

2-1. ادبیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………. 7

2-1-1. سلف سرویس تکنولوژی …………………………………………………………………………………………………………………………………… 7

2-1-2. کشش فضای کالا ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8

2-1-3. کشش متقابل فضای کالا …………………………………………………………………………………………………………………………………. 8

2-1-4. خرید آنی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-1-5. انقضاء پذیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-1-6. ارزش مشتری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10

2-1-7. رضایت مشتری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10

2-1-8. وفاداری مشتری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

2-1-9. مشکل قفسه های خالی …………………………………………………………………………………………………………………………………. 11

2-1-10. تخصیص فضا به کالا های جدید …………………………………………………………………………………………………………………. 12

2-1-11. مشکل انتخاب های متعدد ………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-1-12. تشخیص قفسه های خالی …………………………………………………………………………………………………………………………….12

2-1-13. سیستم دوباره پر نمودن قفسه ها …………………………………………………………………………………………………………………13

2-1-14. تکنولوژی در فروشگاه های زنجیره ای ………………………………………………………………………………………………………….13

2-1-15. انتخاب کالا های ارائه شده در فروشگاه ………………………………………………………………………………………………………. 13

2-1-16. تخصیص فضای قفسه ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

2-2. پیشینه ی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

2-2-1. آزمایش های میدانی جهت نشان دادن تاثیر تخصیص فضای قفسه کالا بر عملکرد فروشگاه …………………….. 14

2-2-2. مدل های ریاضی جهت رسیدن به جواب بهینه در تخصیص فضای قفسه کالا …………………………………………… 15

فصل سوم: مدل ریاضی فازی …………………………………………………………………………………………………………………………. 18

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 19

3-1. تقاضای شرطی فازی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19

3-1-1. مفاهیم استفاده شده در مدل تقاضای شرطی فازی ……………………………………………………………………………………… 19

3-1-2. مدل ریاضی تقاضای شرطی فازی …………………………………………………………………………………………………………………. 20

3-1-3. شرح مدل تقاضای شرطی فازی …………………………………………………………………………………………………………………….. 21

3-2. انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………………………………………………………………………….22

3-2-1. مفاهیم استفاده شده در مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ……………………….22

3-2-2. مدل ریاضی انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………………………………………………..22

3-2-3. شرح مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………………………………………25

3-3. تخصیص فضای قفسه به کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………………………………………………………….. 29

3-3-1. مفاهیم استفاده شده در مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………….. 29

3-3-2. مدل ریاضی تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی …………………………………………………………………………… 30

3-3-3. شرح مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………………………………………… 32

3-4. سفارش کالا به تامین کننده و انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………………………… 38

3-4-1. مفاهیم استفاده شده در مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………. 38

3-4-2. مدل ریاضی سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………………….. 39

3-4-3. شرح مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی ……………………………………………………………….. 41

3-5. اندازه گیری پارامتر تقاضای فازی ………………………………………………………………………………………………………………………. 43

3-6. اندازه گیری پارامتر میانگین سود توزیع شده کالا …………………………………………………………………………………………….. 44

3-7. مجموعه کالاهای قابل قبول مشتری از نظر انقضاء پذیری ……………………………………………………………………………….. 44

3-8. مجموعه نظر تصمیم گیرنده در مورد کالاهای عضو دسته کالایی ……………………………………………………………………. 46

3-9. مجموعه طبقات قفسه که از نظر مشتری بهتر دیده می شود و به آن دسترسی راحت تر دارد ……………………… 47

فصل چهارم: اعتبار سنجی و مطالعه موردی ………………………………………………………………………………………………………………. 48

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 49

4-1. اعتبار سنجی مدل های ارائه شده ……………………………………………………………………………………………………………………… 49

4-1-1. اعتبار سنجی مدل تقاضای شرطی فازی ………………………………………………………………………………………………………. 49

4-1-2. اعتبار سنجی مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………………………. 51

4-1-3. اعتبار سنجی مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………………………………………………………… 61

4-1-4. اعتبارسنجی مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………………………… 72

4-2. روند برنامه ریزی در فروشگاه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

4-3. مسئله نمونه عددی …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 81

4-4. بررسی زمان محاسباتی مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی …………………………………………………….. 86

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………. 87

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 88

5-1. نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

5-2- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 90

مراجع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 91

پیوست …………………………………………………………………………………………………………………………………97

فهرست جدول ها

جدول 2-1. عوامل در نظر گرفته شده در مدل های ارائه شده قبلی ………………………………………………………………………… 17

جدول 3-1. نمادهای استفاده شده در مدل تقاضای شرطی ……………………………………………………………………………………… 20

جدول 3-2. نمادهای استفاده شده در مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………….. 23

جدول 3-3. نمادهای استفاده شده در مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………………………………. 30

جدول 3-4. نمادهای استفاده شده در مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا ………………………………………………….. 39

جدول 4-1. مقادیر مورد نیاز و طول عمر کالاهای مکمل کالای …………………………………………………………………………… 49

جدول 4-2. مقادیر تقاضای شرطی کالاهای مکمل کالای …………………………………………………………………………………….. 50

جدول 4-3. پارامترهای ورودی مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………….. 51

جدول 4-4. نتایج حل مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………… 51

جدول 4-5. تغییرات در پارامتر تقاضای فازی مسئله محک ……………………………………………………………………………………… 52

جدول 4-6. نتایج حل مسئله محک با تغییر …………………………………………………………………………………………………………. 52

جدول 4-7. تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………… 53

جدول 4-8. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………….. 53

جدول 4-9. تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………………….. 54

جدول 4-10. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ………………………………………………………………………………………. 54

جدول 4-11. تغییرات در پارامتر مسئله محک …………………………………………………………………………………………………….. 55

جدول 4-12. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………………. 55

جدول 4-13. تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………………. 56

جدول 4-14. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………………. 56

جدول 4-15. تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………………… 57

جدول 4-16. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………….. 57

جدول 4-17. تغییرات در پارامتر مسئله محک ………………………………………………………………………………………….. 58

جدول 4-18. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………. 58

جدول 4-19. تغییرات در پارامتر مسئله محک ……………………………………………………………………………………………. 59

جدول 4-20. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار ……………………………………………………………………………………. 59

جدول 4-21. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار …………………………………………………………………………………………… 60

جدول 4-22. پارامترهای مربوط به فروشگاه مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………. 61

جدول 4-23. پارامترهای مربوط به کالاهای مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………….. 61

جدول 4-24. نتایج حل مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………….. 62

جدول 4-25. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………… 62

جدول 4-26. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………. 63

جدول 4-27. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………. 64

جدول 4-28. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………. 64

جدول 4-29. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………… 65

جدول 4-30. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………………. 66

جدول 4-31. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………. 66

جدول 4-32. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………………. 67

جدول 4-33. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………………. 68

جدول 4-34. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………… 68

جدول 4-35. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………… 69

جدول 4-36. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………………. 70

جدول 4-37. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار …………………………………………………………………………………….. 70

جدول 4-38. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مطلوبیت طبقات قفسه ……………………………………………………………….. 71

جدول 4-39. پارامترهای ورودی مسئله محک سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………… 72

جدول 4-40. نتایج حل مسئله محک سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………. 73

جدول 4-41. تعداد مشتری از دست رفته مسئله محک ……………………………………………………………………………………………. 73

جدول 4-42. نتایج حل مسئله محک تغییر در مجموعه …………………………………………………………………………………….. 74

جدول 4-43. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مجموعه ………………………………………………………………. 74

جدول 4-44. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………. 75

جدول 4-45. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار ……………………………………………………………. 75

جدول 4-46. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ……………………………………………………………………………………… 76

جدول 4-47. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار …………………………………………………………………… 76

جدول 4-48. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار ………………………………………………………………………………. 77

جدول 4-49. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار ……………………………………………………………. 77

جدول 4-50. فضای انبار هر دسته کالایی …………………………………………………………………………………………………………………. 81

جدول 4-51. پارامترهای ورودی انواع مختلف قفسه …………………………………………………………………………………………………. 81

جدول 4-52. پارامترهای ورودی میزان مطلوبیت قفسه های استفاده شده در فروشگاه ………………………………………….. 81

جدول 4-53. پارامترهای ورودی کالاهای موجود در دسته های کالایی …………………………………………………………………… 82

جدول 4-54. تخصیص فضای انبار به دسته کالایی اول ……………………………………………………………………………………………. 82

جدول 4-55. تخصیص فضای انبار به دسته کالایی دوم ……………………………………………………………………………………………. 83

جدول 4-56. پارامتر های مربوط به کالاهای انتخاب شده جهت عرضه در فروشگاه ……………………………………………….. 83

جدول 4-57. نتایج تخصیص فضای قفسه دسته کالای اول ……………………………………………………………………………………… 83

جدول 4-58. نتایج تخصیص فضای قفسه دسته کالای دوم ……………………………………………………………………………………… 84

جدول 4-59. پارامترهای انقضاء پذیری کالای اول ……………………………………………………………………………………………………. 84

جدول 4-60. پارامترهای انقضاء پذیری کالای دوم ……………………………………………………………………………………………………. 85

جدول 4-61. روند سفارش دهی کالاهای دسته کالایی اول ……………………………………………………………………………………… 85

جدول 4-62. روند سفارش دهی کالاهای دسته کالایی دوم ……………………………………………………………………………………… 86

جدول 4-63. میانگین زمان رسیدن به جواب بهینه ………………………………………………………………………………………………….. 86

فهرست شکل ها

شکل 3-1. انتخاب های مختلف عرضه کالا ………………………………………………………………………………………………………………… 29

شکل 3-2. یک بلوک کالا در قفسه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

شکل 3-3. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان به شدت به تازگی آن حساس هستند ………………………………………….. 44

شکل 3-4. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان آن را فساد ناپذیر تلقی می نمایند ……………………………………………….. 45

شکل 3-5. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان حساسیت کمتری نسبت به انقضاء پذیری آن دارند ……………………. 45

شکل 3-6. نمودار مطلوبیت طبقات قفسه ………………………………………………………………………………………………………………….. 47

شکل 4-1. روند برنامه ریزی در فروشگاه ……………………………………………………………………………………………………………………. 80

چکیده

در این مطالعه با بررسی عوامل تاثیر گذار بر رفتار مشتری در انتخاب کالاهای عرضه شده بر روی قفسه کالا در فروشگاه ها، با ارائه مدلی ریاضی و با معرفی مفهوم تقاضای شرطی فازی نحوه انتخاب کالاهای عرضه شده در فروشگاه تعیین گردید، مدل با توجه به میزان تقاضای فازی برای هریک از کالاها و میزان فضای انبار در اختیار، کالاهایی را که باید در فروشگاه ارائه شوند انتخاب و میزان فضای انبار تخصیص داده شده به آن کالاها را مشخص می نماید. مدلی ریاضی جهت تخصیص فضای قفسه کالا در محیط فازی ارائه شد که یک مسئله برنامه ریزی عدد صحیح مختلط غیر خطی فازی [1]FMINLP می باشد، مدل ارائه شده با در نظر گرفتن تقاضای فازی، ارزش فازی طبقه های مختلف قفسه کالا از نظر دسترسی و دیده شدن و هزینه دوباره پر نمودن قفسه کالاها نحوه تخصیص فضای قفسه و روند دوباره پر نمودن قفسه کالاها را مشخص می نماید. مدلی جهت سفارش دهی کالاهای با تقاضای فازی عرضه شده در فروشگاه ارائه شد. مدل با در نظر گرفتن میزان فضای انبار و قفسه تخصیص داده شده به هر کالا و نحوه رفتار فازی مشتریان در قبال کالاهای انقضاء پذیر روند سفارشی را مشخص می نماید که کالاهای تازه تری روی قفسه ها قرار می گیرند. نحوه محاسبه پارامترهای فازی و مهم به کار گرفته شده در مدل های ارائه شده با استفاده از اطلاعات فروش روزانه مشخص گردید. در نهایت با ارائه مسئله نمونه عددی توانایی های مدل های ارائه شده نشان داده شد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.